CD I
1. The Ecstasy Of Gold
2. The Call Of Ktulu
3. Master Of Puppets
4. Of Wolf And Man
5. The Thing That Should Not Be
6. Fuel
7. The Memory Remains
8. No Leaf Clover
9. Hero Of The Day
10. Devil's Dance
11. Bleeding Me

CD II
1. Nothing Else Matters
2. Until It Sleeps
3. For Whom The Bell Tolls
4. - Human
5. Wherever I May Roam
6. The Outlaw Torn
7. Sad But True
8. One
9. Enter Sandman
10. Battery



Skład: James Hetfield, Lars Ulrich, Jason Newsted, Kirk Hammett
Rok wydania: 1999

Teksty - teksty wszystkich piosenek
Tłumaczenie - tłumaczenie na polski utworów

"Niech Metallica będzie Metalliką, a orkiestra symfoniczna orkiestrą. Ta dwójka ma ze sobą wbrew pozorom wiele wspólnego. W muzyce Metalliki często pojawiają się elementy takich kompozytorów jak Wagner czy Brahms. Ale zespół będzie musiał zagrać naprawdę na cały regulator, inaczej nie będzie go słychać na tle orkiestry składającej się ze stu instrumentów!" Michael Kamen, dyrygent, styczeń 1999.

Już w czasach Mastera padały słowa, pomysły na temat symfonicznego zagrania utworów Metalliki. Niedługo po hucznym rozpełźnięciu się Garage Inc. wśród fanów, rozniosły się plotki o owym projekcie - który jak ujawniono, miał być krótko nazwany: S&M. Tytuł ten pochodzi od głównych bohaterów uczestniczących w projekcie, czyli: San Francisco Symphony Orchestra z Michaelem Kamenem na czele i Metallica. "Zawsze, przez cały czas trwania naszej kariery próbowaliśmy pisać takie wielkie, monumentalne rzeczy. Ta współpraca będzie wspaniałym tego podsumowaniem." James Hetfield styczeń 1999.

23 listopada 1999 roku plotki się zmaterializowały i świat ujrzał i usłyszał symfoniczną Metallikę. Wydanie tej płyty, stworzenie tego projektu pozamykało usta wielu krytykom. Oczywiście znalazły się głosy, że oto Metallica "nadmiernie się wystawia". Związane było to z faktem jednoczesnego wznowienia Klif'Em All i A Year And A Half In The Life Of Metallica na dvd. Jednakże większość fanów zaakceptowała fakt, że zespół stał się już marką o niezagrożonej komercyjnej egzystencji. S&M. to wartościowa i unikatowa rzecz. Mimo, że na płycie znajdują się same znane utwory (za wyjątkiem dwóch nowych), nagrania prezentują się naprawdę bardzo mocno i monumentalnie. "Byłem pod ogromnym wrażeniem. To było niesamowite uczucie. Zmiana naszej muzyki w symfoniczną naprawdę wzbudzała respekt. Wszystko brzmiało o wiele bardziej imponująco i bardziej ostro." Kirk Hammett, czerwiec 1999.

Płyta S&M na CD (bo jak wiadomo istnieje także wydawnictwo na DVD) wydana jest jako dwupłytowy album koncertowy i zawiera 21 utworów - w tym dwa nowe. Na pierwszym dysku mamy 11 a na drugim 10 kawałków. Okładka skromna i prawie cała czarna, gdyby nie kolorowe niezbyt wyraźne zdjęcie orkiestry przesłonięte sylwetką Jamesa, a pod fotografią pięciolinia, na której osadzony jest tytuł płyty. W książeczce kompaktowej zamieszczone jest jednak wiele kolorowych i dramatycznych fotografii prosto z koncertu. Wydawnictwo jak na Metalikową miarę przystało.

Sam projekt jest już ewenementem na skale kosmiczną ale posiada on dodatkowe perełki w postaci dwóch zupełnie nowych utworów: No Leaf Clover i Human. "Stworzyliśmy kilka nowych Rzeczy. Jedna z nich powstała z myślą o orkiestrze, a druga to czysta Metallica. Obie mają bardzo świeże brzmienie, ale jednocześnie różnią się od siebie" James Hetfield, kwiecień 1999. No Leaf Clover prosty i ciężki kawałek i śmiało można powiedzieć, że jest on jednym z najlepszych utworów albumu. Drugim jest - Human, który nie jest tak dobitny jak No Leaf Clover, ale - biorąc pod uwagę, że Metallica dawno nic nie stworzyła nowego - ubarwiają wydawnictwo. Można śmiało powiedzieć, że są pewnego rodzaju perełkami. "Jeszcze tydzień temu nie mieliśmy nic nowego, a teraz mamy dwa nowe kawałki. Niestety nie należymy do tych, którzy mają porozrzucane wokół siebie gitary akustyczne, chwytają jedną z nich o trzeciej w nad ranem i mają gotowy numer. Trochę to dla nas dziwne, że od czterech czy pięciu lat nic nie napisaliśmy, a teraz musimy siedzieć i robić wszystko, żeby coś wymyślić." Lars Urlich, kwiecień 1999.

Materiał został zarejestrowany podczas kwietniowych koncertów w San Francisco. Ponadto Metallica promowała nowe wydawnictwo powtórnym wykonaniem koncertów w berlińskim Velodrom z Babelsbergerm Film Orchestra i w nowojorskim Medison Square Garden z Newk York Symphony Orchestra. "To jest coś wyjątkowego. Zwykle wyjeżdżamy w trasę na siedemnaście miesięcy, ogląda nas pięć milionów ludzi i mamy koncertową płytę. Ale teraz przez dwa dni obejrzy nas i posłucha sześć i pół tysiąca ludzi, co oznacza, że wielu zainteresowanych po prostu tam nie będzie. Jeżeli nie zdarzy się jakaś klapa, to powstanie z tego album - mamy zamówioną ekipę do nagrywania i ekipę filmową - ale nie jest to coś, z czym można jechać w trasę i koncertować latami." Lars Urlich, kwiecień 1999.

Chłopaki z Metalliki to jedna strona medalu. Kolejnym i kto wie czy nie najważniejszym sprawcą tego całego zamieszania był Michael Kamen, dyrygent wspomnianej już San Francisco Symphony Orchestra. W związku z tym pragnę króciutko przybliżyć tę barwną postać. Urodził się 5 marca 1948 w Nowym Yorku, dorastał w Queens. Początki kariery tego utalentowanego śpiewaka i oboisty są związane z popularnym amerykańskim zespołem New York Rock And Roll Ensmeble, gdzie artysta stawiał swoje pierwsze kroki do sławy. Po rozwiązaniu grupy artysta współpracował z tak znanymi osobami jak: David Bowie, Eric Clapton, Kate Bush. Później także z zespołami: Pink Floyd, Queen, Eurythmics, Aerosmith i w końcu z Metalliką. Pierwszą muzykę filmową (ma na swoim koncie ponad siedemdziesiąt soundtracków) skomponował Kamen w roku 1976 do obrazu "The Next Man". W 1982 współpracował z zespołem Pink Floyd aranżując muzykę do obrazu "The Wall". W 1986 napisał muzykę do fantastyczno-przygodowego "The Highlander". Nazwisko Kamena stawało się coraz bardziej znane i można je było znaleźć przy filmach takich jak: "Szklana pułapka" (trzy części: 1988, 1990, 1995), "Zabójcza broń" (cztery części: 1987, 1989, 1992, 1998), "Nieśmiertelny" (1986), "Ostatni Skaut" i "Robin Hood, książę złodziei" (oba 1991), "Don Juan De Marco" (1995), "Częstotliwość" i "X-Men" (oba 2000). Był on także autorem kilku specjalnych kompozycji: symfonii napisanej na rozpoczęcie nowego milenium zatytułowanej "The New Moon In The Old Moon's Arms" zaprezentowanej w Waszyngtonie oraz muzyki na zamknięcie letniej olimpiady 1996 r. Zainicjował kilka różnych projektów, m.in. w 1994 r. trzydniowy koncert sponsorowany przez UNESCO "Great Music Experience" w świątyni Todaiji w Japonii, w czasie którego zaproponował Bobowi Dylanowi wspólną grę z orkiestrą. Człowiek ten stał się legendą, kompozytor muzyki baletowej i symfonicznej, dyrygent. Współpracował również z m.in. The Czech Philharmonic Orchestra, Seattle Symphony Orchestra, London Metropolitan Orchestra. Trzykrotnie zdobył nagrodę Grammy, dwukrotnie był nominowany do Oscara i tyle samo razy do Złotego Globu. Piszę o tym wielkim człowieku w czasie przeszłym, ponieważ 18 listopada 2003 zmarł po kilkuletniej walce z chorobą. Myślę jednak, że poprzez S&M. zostawił fanom Metalliki niezapomniane świadectwo swojego geniuszu.

Metallica z orkiestrą symfoniczną 19 i 23 listopada 1999r. dała dokładnie dwa takie same koncerty jak z na S&M (S&M Promo Shows).

Źródła:
Metallica - Sprawiedliwość Dla Wszytkich, J. Mciver
Metallica - Sami o Sobie, M. Putterford

Bartek Bartoluss Warowy