"…ja go mam, ale, kurwa, taki chujowy trochę…” – takie strzępki rozmowy można usłyszeć na bootlegowym nagraniu, kiedy rozpoczyna się temat muzyczny Ennio Morricone pt. The Ecstasy Of Gold. Wymiana zdań oraz jakość zarejestrowanego materiału nie pozostawiają wątpliwości, że mamy do czynienia z bootlegiem nagranym w katowickim Spodku. Jamesowe „Dzienkuja!” wykrzyczane po Whiplash również rozwiewa wątpliwości co do miejscówki. Konkretnie jest to rejestracja pierwszego koncertu Metalliki w Polsce: wtorek, 10 lutego 1987 roku, dobrze po godz. 18.30.





36 lat temu Metallica przywitała polskich fanów gitarowo-perkusyjną kanonadą ciężkości, na dobry początek prezentując (przyśpieszoną wersję) Battery. Zespół gościł na scenie ponad półtorej godziny, ogrywając najpotężniejsze strzały swoich trzech studyjnych krążków. A był to dopiero pierwszy koncert w kraju za żelazną kurtyną. Czekał jeszcze jeden. Wizyta Metalliki w PRL nie skończyła się wcale w środowy wieczór. Muzycy przebywali w Polsce trzy, a ich ekipa techniczna – cztery dni.

- poniedziałek, 9 lutego - późnym wieczorem w Katowickim hotelu Warszawa zjawia się ekipa techniczna zespołu;
- wtorek, 10 lutego - Metallica dociera do Katowic, gra pierwszy koncert i dopiero późnym wieczorem bukuje się w hotelu Warszawa; grubo po północy w pokoju nr 222 zjawia się James Hetfield;
- środa, 11 lutego - przed południem Metallica bierze udział w konferencji prasowej zorganizowanej przez Klub Miłośników Muzyki Heavy Metal, i założyciela Klubu – Tomasza Dziubińskiego. Spotkanie prowadzi Roman Rogowiecki;

- środowe popołudnie zarezerwowano na wizytę zespołu w niemieckim obozie koncentracyjnym na terenie Polski w Oświęcimiu;
- 11 lutego Metallica daje drugi koncert w Spodku;
- czwartek, 12 lutego – po środowym koncercie, kiedy cały sprzęt zapakowano do ciężarówek, cała ekipa wyruszyła w dwóch kierunkach. Techniczni podążali nad morze, by tam przeprawić się do Szwecji. Czekał ich ostatni koncert trasy – w Geteborgu. Metallica z amerykańską częścią obsługi udała się w kierunku Warszawy, by w hotelu Victoria spędzić cały następny dzień i próbować wydać w stolicy wszystkie złotówki, które dostali od Pagartu. Dolarami w Polsce płacić nie mogli, a złotówek za granicę też nie było sensu zabierać, bo były po prostu bezużyteczne. Zakupowy szał opisuje sprawozdanie Jacka Demkiewicza pt. Power Metal na łamach Magazynu Muzycznego.





Białe plamy związane z obecnością Metalliki w Polsce w 1987 roku co jakiś czas były sukcesywnie zamalowywane dzięki kolejnym materiałom, jakie pojawiały się na celowniku fanów – nie tylko tych, którzy mieli możliwości i szczęście stanąć przynajmniej jednego dnia w kolejce do drzwi Spodka, ale także dla tych, którzy z różnych powodów takich możliwości nie mieli. No i jest jeszcze ta trzecia grupa – fani zespołu, którzy byli za młodzi, albo jeszcze nie było ich na świecie. Sam zaliczam się do tej trzeciej. A czym konkretnie wypełniano te białe plamy? Pierwszy był przytoczony na początku bootleg, później skany relacji Krzysztofa Wacławiaka z Non Stop pt. Metal nieujarzmiony. Już w XXI wieku Teraz Rock przygotował w roku 2004 obszerny artykuł pt. Metallica a sprawa polska, w którym podjęty został temat wszystkich ówczesnych odwiedzin (w tym pełne ciekawostek o piciu wódki z zespołem Kat koncerty z lutego ‘87). Rok 2011 to prawdziwa petarda dotycząca Spodka: najpierw udostępnione na Overkillu słynne zdjęcie Metalliki zrobione na „gierkówce” (z książki Rossa Halfina), a chwilę później legendarne fotki z nieformalnego spotkania z Jamesem Hetfieldem w hotelowym pokoju oraz relacje podesłane przez Pawła i Roberta. Dla kogoś, kto był na miejscu - niesamowite, niewyobrażalne wprost pamiątki i kawał historii; dla kogoś kto nie był – kapitalna, niemalże baśniowa opowieść o czymś z kompletnie innego świata okraszona serią świetnych fotografii… Opowieść równie dobrze nadająca się na bajkę przed snem. Dawno, dawno temu… Z tym, że to wszystko wydarzyło się naprawdę; nie za siedmioma górami i siedmioma rzekami, a o rzut beretem – w Katowicach - chociaż ekipa wałbrzyska może się z tym ostatnim stwierdzeniem nie zgodzić, bo wg ich relacji droga, którą dziś pokonuje się w trzy godziny, była wówczas dalece niezaplanowaną i żywiołową wyprawą w nieznane.

Kiedy w wakacje 2020 roku Mateusz Żyła ogłaszał swój pomysł książkowego udokumentowania lutowych koncertów Metalliki, nie przypuszczałem, że z tych ziaren rzuconych w przestrzeń Internetu wykiełkują aż tak owocne plony. Udokumentowała je nie tylko książka Metallica Poland 1987. Behind the Iron Curtain (wrzesień 2021), ale też trzeci odcinek dokumentalnej serii produkcji Canal Plus – W rytmie wolności, w którym wystąpiła wspomniana ekipa z pokoju 222, a wśród nich Paweł Lulis i Robert Janicki.





Pudełko z książką Metallica Poland 1987. Behind the Iron Curtain znalazłem pod choinką w 2021 roku. Drugi raz więc świętuję rocznicę tych koncertów z owym książko-albumem przed oczami (i oczywiście z katowickim bootlegiem sączącym się z głośników). Wspomnienia ludzi uczestniczących w wydarzeniu (są na kartach tej książki tacy, którzy zaliczyli dwa koncerty) i niesamowite zdjęcia to jedno, ale jest w niej coś jeszcze równie cennego: komplet sprawozdań ówczesnej prasy muzycznej z wydarzeń katowickich (bo nie tylko koncerty są tam opisane), zahaczające o dziwnie ubraną publiczność i dewastację pociągów oraz innych środków komunikacji publicznej.


Sebastian Riedel podjął naprawdę znakomitą decyzję, aby wydać w swoim wydawnictwie tę rewelacyjną książkę, kolorując tym samym ogromną białą plamę na mapie spotkań Metalliki z polskimi fanami. Już nie tylko bootleg z kaseciaka i komentarze na YouTube, opisujące legendy lutowych dni sprzed blisko czterdziestu lat, nie tylko fotka z „gierkówki” ale także owa szczegółowa dokumentacja czterech dni za żelazną kurtyną, wspaniale rozjaśniają meandry ówczesnej krajowej rzeczywistości, a w niej historię o grupie Amerykanów, którzy z pewnymi obawami przybyli, zobaczyli i zwyciężyli pierwszą potyczkę z polskimi fanami.





Metallica Poland 1987. Behind the Iron Curtain została wydana we wrześniu 2021 roku w limitowanym nakładzie 1000 sztuk: nadal robiący wrażenie kartonowy, czarny box, a w nim reprodukcje biletów wstępu na oba koncerty, seria pocztówkowych zdjęć oraz sama książka w zamszowej oprawie…

Marios
Overkill.pl