Już od dłuższego czasu nachodziło mnie sporo przemyśleń na temat tego czym właściwie obecnie jest Metallica. No bo oprócz zwykłego zespołu i jednego z najlepszych coverbandów stała się na przestrzeni ostatnich kilku lat wydawcą, producentem filmowym i organizatorem festiwalów. Wszystkie te twory podpisują swoim logiem bądź logiem swojej wytwórni Blackened. Jak to ktoś kiedyś rzekł - mają rozmach skurwysyny. Właśnie z tego powodu, że tak dużo, a zarazem tak niewiele, dzieje się w obozie Hetfielda i Ulricha, postanowiłem mniej lub bardziej obiektywnie przeanalizować to, co Meta zrobiła od czasów wydania Death Magnetic. Nie chcę mi się sięgać do czasów St. Anger, bo napisano już na ten temat wszystko, a nawet trochę za dużo. Mnie jako fana zupełnie nie rusza to, czy Lars raczył nazwać Jamesa chujem przy śniadanku. Mnie interesują efekty tych kłótni w postaci muzyki. Z tych wielkich i dramatycznych kłótni wyłonił się St. Anger i moim zdaniem, po latach ta płyta się broni (oczywiście poza brzmieniem werbla, którego bronic może chyba tylko Oskar z Ulicy Sezamkowej). Potem przyszła atmosfera wielkiej przyjaźni i harmonii, wzięcie topowego producenta i dłubanie w studiu przez jakiś horrendalnie długi czas. No i poszło. Death Magnetic. Więc zaczynamy.




Już od dłuższego czasu nachodziło mnie sporo przemyśleń na temat tego czym właściwie obecnie jest Metallica. No bo oprócz zwykłego zespołu i jednego z najlepszych coverbandów stała się na przestrzeni ostatnich kilku lat wydawcą, producentem filmowym i organizatorem festiwalów. Wszystkie te twory podpisują swoim logiem bądź logiem swojej wytwórni Blackened. Jak to ktoś kiedyś rzekł - mają rozmach skurwysyny. Właśnie z tego powodu, że tak dużo, a zarazem tak niewiele, dzieje się w obozie Hetfielda i Ulricha, postanowiłem mniej lub bardziej obiektywnie przeanalizować to, co Meta zrobiła od czasów wydania Death Magnetic. Nie chcę mi się sięgać do czasów St. Anger, bo napisano już na ten temat wszystko, a nawet trochę za dużo. Mnie jako fana zupełnie nie rusza to, czy Lars raczył nazwać Jamesa chujem przy śniadanku. Mnie interesują efekty tych kłótni w postaci muzyki. Z tych wielkich i dramatycznych kłótni wyłonił się St. Anger i moim zdaniem, po latach ta płyta się broni (oczywiście poza brzmieniem werbla, którego bronic może chyba tylko Oskar z Ulicy Sezamkowej). Potem przyszła atmosfera wielkiej przyjaźni i harmonii, wzięcie topowego producenta i dłubanie w studiu przez jakiś horrendalnie długi czas. No i poszło. Death Magnetic. Więc zaczynamy.


Death Magnetic jak to płyta Metalliki, burzę wzbudziła niemałą. Sami muzycy oraz Rick Rubin opowiadali jak to inspirowali się swoimi nagraniami z lat 80. i chcieli poczuć tamten vibe, że tak z amerykańska przyładuję. I tu większości fanów zaczęła się ślinić dwoma równoległymi strumieniami, no bo przecie Meta wróci (który to już raz?). W mej głowie natomiast pojawił się wielki znak STOP. Zara, moment, chwila. Chcecie mi kurwa powiedzieć, że zespół który przez 25 lat robił wszystko, żeby nie zjeść własnego ogona, żeby iść do przodu i robić nowe, inne rzeczy, teraz łyknie ten ogon aż po samą dupę? No optymistą to ja nie byłem. Przekonanie to pogłębił pierwszy singiel, The Day That Never Comes, który nie zachwycał, a aranżacyjnie był kopią One. Ale śmigało to to w telewizji razem z żołnierzami to i jakoś się cieplej robiło, bo to zawsze człowiek coś swojego zobaczył.


Przyszedł wreszcie czas, że kupiłem sobie płytę. Z wypiekami na twarzy włożyłem płytę do odtwarzacza i... Okazało się, że po iluś tam latach dłubania w studiu, zatrudnieniu najlepszych specjalistów dostałem płytę, której nie da się słuchać, no chyba, że jest się w samochodzie Larsa, bo tam podobno dobrze brzmiała. Zaczęła się więc edukacja społeczeństwa na temat „loudness war” oraz ściąganie ze wszelkich nielegalnych źródeł ripów Death Magnetic z gry „Guitar Hero: Metallica”, bo tego, w przeciwieństwie do oryginału, dało się słuchać.


Dla mnie to dość spory zgrzyt, bo znowuż: zespół który zawsze dbał o najwyższą jakąś swoich „produktów”, teraz mi daje coś takiego i jeszcze twierdzi, że wszystko jest zajebiście. Po St. Anger zapowiadali wielkie zmiany, ale czy to miało w tę stronę pójść?





Wracając jednak do samej zawartości ostatniego studyjnego albumu. Dorwałem tego ripa, przesłuchałem i niby wszystko fajnie, początek niezły, potem zabójczy riff Heta w BB&S, All Nightmare Long... Na uszy mi się rzuciła jedna rzecz wspólna z St. Anger. Mianowicie to, że spółka Hetfield&Ulrich zgubiła, gdzieś swój instynkt kompozytorski. W St. Anger męczyli jeden riff przez 10 minut, a Death Magnetic każdy kawałek (poza zacnym wyjątkiem w postaci „My Apocalypse”) jest tak przepełniony, że starczyłoby jeszcze na drugą, jak nie na trzecią płytę. Popadanie w skrajności nie jest najlepszym rozwiązaniem. Tym bardziej, że dzięki dodatkowym materiałom, filmikom i wersjom demo, można było zobaczyć jak niektóre riffy były obdzieranie z pierwotnego potencjału.





No ale jakoś przeszło, o Death Magnetic zapomniałem, choć w międzyczasie miałem jeszcze dwie próby przesłuchania tej płyty z płyty (sic!) i dalej się nie dało. Po czym stała się rzecz, która kiedyś musiała się stać. Skoro Metallica już z takim zacięciem patrzyła za siebie, to przypomnieli sobie również o swoich kolegach ze starych czasów. Dostaliśmy więc koncerty Big 4. Pierwszy w Warszawie. No takie patrzenie w przeszłość to lubimy. Meta, Slayer, Megadeth i Anthrax na jednej scenie. Po raz pierwszy od zarania dziejów, czyli lat 30. Tutaj nie ma jakiegoś wielkiego jadu z mojej strony: fajny pomysł, fajna impreza, miło ze strony Metalliki, że przy okazji tej sentymentalnej podroży, przypomniała sobie o starych kumplach.
Zamieszanie z Big 4 trwałą dłuższą chwilę, bo Europa do objechania, a tu jeszcze Amerykańce się upominają, że jak to ich własne zespoły w ojczyźnie tego nie zrobią. Ja zacząłem się przyglądać częstotliwości koncertowania Metalliki i zaczynałem wątpić nieco. Bo koncertów coraz więcej, a muzyki coraz mniej. A oni zaczęli jeszcze przebąkiwać coś o jakimś filmie i tajemniczym projekcie, który nagrają w dwa tygodnie. Żyjąc w przeświadczeniu, że już nie są w stanie mnie niczym zaskoczyć, spodziewałem się jakiegoś produkcyjnego potworka typu „Ecstasy of Gold” w ich wykonaniu. A tu proszę - płyta z Lou Reedem.





Zaskoczenie dość spore, bo choć fanem ani entuzjastą twórczości Reeda nigdy nie byłem i nie będę, to wiedziałem czym się parał i jakie obszary muzyki penetrował. Zdałem też sobie sprawę, że większość fanów Metalliki nie ma pojęcia kim ten pan jest. A jeśli owi fani żyli z myślą, że po St. Anger nic nieprzyjemnego już ich nie spotka, no to cóż... Dostali coś znacznie gorszego. Starego, mruczącego dziada i Hetfielda śpiewającego o tym, że jest stołem. Przynajmniej tak to wygląda z perspektywy znakomitej większości fanów Metalliki.


Dla mnie Lulu to bardzo ciekawy eksperyment; artystycznie chyba najbardziej odważna rzecz jaką ten zespół zrobił. A co najważniejsze, ta płyta ma dwóch bohaterów: Reeda właśnie, który od początku był szefem tego projektu oraz Hetfield, który pełni tu rolę drugoplanową i powinien w tej kategorii zebrać Oscara. Wokalnie jest go dużo mniej niż Reeda, ale gdy się pojawia to właśnie tam, gdzie powinien. Drugą rzeczą jaka rzuciła mi się w uszy: krótki czas pracy Metallice bardzo służy. Może nawet nie Metallice, co Hetfieldowi właśnie, bo słysząc niektóre riffy, to nawet w oderwaniu od formy jaką przyjął ten album, same się bronią (patrz Dragon).


Lulu potwierdza więc tu moją tezę, że Metallica w aktualnej postaci, blokuje hetfieldowy talent. Ja już od paru lat, wprost marzę o tym, żeby pan James wziął się za solową płytę. Myślę, że to by rzuciło nowe światło na to, czym właściwie jest teraz Metallica, a przy okazji dałoby nam mnóstwo świetnej muzy. Hetfieldzie usłysz mnie!


Reakcja na Lulu była do przewidzenia. Wszechobecny hejt i wyrazy obrzydzenia. Żadna normalna wytwórnia by tego nie wydała, ale jako że to Metallica w połączeniu jeszcze z Reedem, to się samo jakoś sprzedało. I nastała cisza. A ja gdzieś tam w głębi duszy radowałem się, bo skoro zrobili coś takiego, to może jeszcze mnie czymś miłym zaskoczą.





I poniekąd zaskoczyli. Mam na myśli obchody 30-lecia. Rozpisywał się specjalnie nad tym nie będę, bo wszystko jest ładnie opisane na łamach Overkilla. Ale naprawdę świetnie było czytać o tym, że Metallica zaprosiła tych wszystkich gości, wszystkie te kapele, a nawet nowoorleański band. Impreza kameralna, na małą skalę, a jeśli chodzi o skalę zespołu to nawet nic nie znacząca, ale serca fanów starego, dobrego metalu znowuż mogły zapłonąć. Szkoda, że to wydarzenie nie doczekało się oficjalnego DVD. No i nie należy zapominać o 4 odpadach z sesji Death Magnetic, które zaserwował nam zespół na tych rocznicowych koncertach. Cóż, kolejny produkt na sprzedaż. Q-Primie się na pewno cieszył.

Można, więc już zauważyć, że Metallica od czasów rozpoczęcia prac nad Death Magnetic trwała w tej sentymentalnej podróży, bo i okazji było bez liku. A to koledzy z Big 4, a to idole z czasów młodości, a to im trzydziecha stuknęła. Myślę sobie: „No dobra, ale teraz to już dość. Były wzruszenia, wspominanie dobrych czasów z wielkim rozmachem. Teraz do studia i nagrywamy.” A chuja tam. Nagrywamy owszem, ale film i robimy festiwale.






Do „Through the Never” podchodziłem sceptycznie, ale okazał się być miłym dla oka i ucha widowiskiem. Jak wszyscy wiemy film to finansowa klapa i to tylko pokazuje, że pewnych rzeczy nawet brand „Metallica” nie jest w stanie przepchnąć. Co do festiwalu Orion to jak spojrzałem, co on oferuje to byłem pod wielkim zaskoczeniem. Bardzo ciekawy, różnorodny line-up oraz mnóstwo świetnych atrakcji około festiwalowych. No i do niego ponoć też musieli dokładać.





Film i festiwale to rzeczy naprawdę dobrze zrobione, ALE zabrały zespołowi sporo czasu, który mógłby przeznaczyć na tworzenie nowej muzyki. I tutaj dochodzimy do sedna całego tego wywodu i pobieżnie opisanej historii najnowszej Metalliki. O 2008 roku nowa muzyka to dla Metalliki tylko wypełniacz wolnego czasu pomiędzy innymi przedsięwzięciami. Zawsze jest coś ważniejszego a to koncerty, a to festiwal, a to film. Dla mnie to jest tendencja bardzo niepokojąca, bo obserwując tych wszystkich dinozaurów rocka i metalu widzę, że owszem kapele pokroju Deep Purple czy Iron Maiden często koncertują i robią to dobrze, ale kto pamięta kiedy wyszła ich ostatnia płyta i kto jej posłuchał więcej niż raz?


Moje zainteresowanie Metallicą od zawsze opierało się na tym, że cała ścieżka ich kariery była bardzo kolorowa i wyboista. Mamy tu wszystko od punkowego strzału w ryj po ckliwe ballady zarabiające miliony monet. Zawsze więc liczyłem, że Metallica pójdzie inną drogą niż wspomniane wyżej dinozaury. Czy poszła? Cóż, z jednej strony mamy Lulu, film i festiwale, które ich na tym tle ich wyróżniają. Z drugiej zaś nieustanne koncerty i brak nowej muzy już niemal od 6 lat. Do tego czarę goryczy przelewają produkcyjnych gniotów „Ecstasy of Gold” i „When a Blind Man Cries” (nawet świetnie położone wokale tego nie ratują) oraz ostatni hit czyli tzw. „Metallica by request”. To już jest z nimi na tyle źle, że ja mam im mówić, co mają grać na własnych koncertach?


Stąd, moim zdaniem zbliża się nieuchronny koniec Metalliki zapowiadany już od Kill”Em All. Muzyczny koniec. Bo patrząc na ostatnie lata ich działalności to rola „mecenasa metalu” wychodzi im całkiem nieźle. I mam wrażenie, że właśnie w tę stronę idą. Zawsze byli swoistym łącznikiem pomiędzy metalową sceną a mainstreamem. Można też wyciągnąć daleko idący wniosek, że sami zdali sobie sprawę, że muzycznie nie mają już zbyt wiele do powiedzenia, więc spróbują się sprawdzić na innych polach.


Od dawna wiadomo, że Metallica to dobrze prosperująca firma, która na przestrzeni ostatnich kilku lat znacznie zwiększyła obszar swojej działalności, stopniowo zmniejszając nacisk na swój dział muzyczny. Mnie to osobiście trochę smuci, bo Hetfield jest stworzony do robienia riffów, a nie dobrego wrażenia.